هزینه شجاعت شما نباید از جیب دیگران باشد. نباید شما حرف بزنید و هزینهاش را دیگران بدهند. این دیگر شجاعت نیست.
حجتالاسلام والمسلمین سیدحسن خمینی که در دیدار با اعضای انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران در حسینیه جماران سخن میگفت، به تبیین درسهای عاشورا برای عصر حاضر پرداخت و اظهار کرد: عاشورا، مبادی بزرگی برای روزگارهای مختلف دارد. قهرمانان عاشورا بیتردید مظهر کمالات بسیاری هستند. عاشورا جلوههای بزرگی دارد که عشق، شجاعت، صمیمیت و اخلاق از آن جملهاند. ویژگی بارز سیدالشهداء(ع) در برابر دیگران، پایبندی به مبادی اخلاقی بود.
وی با اشاره به ویژگیهای هویت عاشورا، گفت: اگر بخواهیم عاشورا را تعریف کنیم، باید بگوییم، عاشورا قیامی است علیه انحراف و ظلم همراه با شجاعت و درایت.
سیدحسن خمینی ادامه داد: اینکه در جامعه آن روز چه اتفاقی میافتد که نوه رسول خدا به شهادت میرسد، به انحراف جامعه برمیگردد و اینکه این انحراف از چه اهمیتی برخوردار بود و آمیخته با چه مشکلاتی بود، در یک کلام میتوان گفت، عاشورا نتیجه انحراف همراه با ظلم در گونههای مختلف بود.
سیدحسن خمینی در ادامه گفت: اگرچه همه کارها احتمال خطر دارند و نیاز به سبکسنگین کردن فائده و ضرر دارند، اما گاهی وظیفه انسانی ایجاب میکند، انسان خطرات را بر گردن بگیرد و به خاطر زیان رسیدن به فوائد شخصی، در انجام آن تردید نکند. نجات یک انسان از کشتهشدن، شاید ضرری هم به منافع شخصی داشته باشد اما در نهایت، ستودنی خواهد بود.
وی اضافه کرد: گاهی ریسک و منفعت از جنس مادیات هستند، اما بسیاری اوقات این دو از یک جنس نیستند. شجاعت در اینجا مفهوم پیدا میکند. انسان گاهی همه مراحل تصور، تصدیق و شوق موکد را انجام میدهد اما طمع یا ترس باعث میشود، از انجام کار منصرف شود.
وی افزود: برخی وقتها، راهزنهایی پیدا میشوند که انسان از ترس آنها، میگوید؛ اگر این کار را انجام دهم، مصالح شخصی من از بین میرود. گاهی برخی افراد، سخن از مصلحت میگویند. باید توجه کنیم که در همه مراحل، مصلحتسنجی، درست نیست. مصلحت در مبادی فعل، سنجیده و درست است اما بعد از مرحله نتیجهگیری، مصلحتسنجی، دخالت دادن منافع شخصی در اموری است که مصالح دینی و اخلاقی را تامین میکند و این دقیقا همان رابطه مصلحت و شجاعت است.
سیدحسن خمینی در ادامه شرط شجاعت را متوجهبودن هزینهها به خود انسان و نه دیگری دانست و گفت: هزینه شجاعت شما نباید از جیب دیگران باشد. نباید شما حرف بزنید و هزینهاش را دیگران بدهند. این دیگر شجاعت نیست شجاعت چیزی است که شما خودتان هزینهاش را بپردازید. اگر قرار باشد هزینه و عدمالنفع را دیگران پرداخت کنند، این جا شجاعت دیگر مفهومی ندارد.
یادگار امام به تبیین مصادیق سخنان خود در رخداد عاشورا پرداخت و اظهار کرد: آنچه در عاشورا اتفاق افتاد اول تصور انحراف در بنمایههای دین پیامبر بود و دوم، تصور ظلم به عنوان یک واقعیت در جامعه اسلامی. تصدیق به فایده این بود که نمیتوان این انحراف و ظلم را تحمل کرد. در مرحله بعد شوق موکد پدید آمد و در نهایت سیدالشهداء هزینه این امر را شخصا بر گردن گرفت.
وی افزود: در آن روزگار، کسی که علیه دستگاه خلافت میشورید لقب خارجی میگرفت و آبرویش میرفت. هزینه اول سیدالشهداء قبل از عاشورا، آبروی او بود. بعد از این هزینه نخست، هزینههای بسیاری داد که همه میدانیم که البته این هزینههای سنگین به معنای این نبود که عاشورا از عنصر تدبیر و درایت خالی بود. عاشورا درس بزرگ دیگری که به ما داد آن بود که هر چیزی که آمیخته با بیتدبیری باشد، شجاعت نیست.
سیدحسن خمینی در ادامه اظهار کرد: ما امروز با جامعهای مواجه هستیم که بیش از هر زمان دیگری محتاج درس گرفتن از عاشورا است. همواره باید عاشورا را به عنوان سرچشمه حقیقت در ذهن خود داشته باشیم.
سیدحسن خمینی در ادامه با اشاره به بداخلاقیها در جامعه گفت: بسیاری میگویند درد جامعه ما ترس است اما من فکر میکنم درد بزرگ جامعه ما نترسیدن است. ای کاش، درد، ترس بود. بسیاری از بداخلاقیها بخاطر این است که از خدا نمیترسیم و باور نداریم این جهان خدایی دارد. نترسیدن از خدا، رمز همه مشکلات اخلاقی است.